Explorer » Specials » Schaal en schelpdieren

Rondleiding in de wereld van schaal- en schelpdieren

Naast mosselen en oesters die de hoofdmoot van de schelpdieren voor hun rekening nemen in de Zeeuwse aqua-wereld, zijn er een aantal andere schelpdieren die al korte of langere tijd een plaats opeisen. Vaak worden ze nog geëxporteerd, maar de binnenlandse vraag stijgt.

Bekend en (nog) onbekend in Nederland

De kokkels en alikruiken zijn natuurlijk al langere tijd bekend. Mesheften en tapijtschelpen bijvoorbeeld zijn nog minder bekend. De (Oosterschelde)kreeft is eigenlijk ook een “ouwetje”, maar de laatste jaren min of meer terug van weggeweest. Mede dankzij de aandacht die er in de media aan wordt geschonken bij met name de opening van het Oosterschelde kreeftenseizoen.

Verschil tussen een schelpdier en een schaaldier

De benamingen schelpdier en schaaldier worden veel door elkaar gebruikt. Toch is er een duidelijk verschil. De naam zegt het eigenlijk al. Schelpdieren zijn dieren met een schelp. Deze soort wordt ook wel een weekdier genoemd, omdat ze een week lichaam bezitten dat door een harde schelp wordt beschermd. Deze schelpen worden gesloten door sterke sluitspieren en kunnen scharnieren. Schaaldieren is een verzamelnaam voor dieren met een uitwendig skelet (schaal). Door de samenstelling van het pantser rekt dit niet mee als het dier groeit. Dus moet het schaaldier af en toe van pantser wisselen om verder te kunnen groeien.

Voorbeelden van schelpdieren

  • Mosselen en oesters
  • Sint-Jakobsschelpen. Deze schelpdieren worden steeds meer in restaurants gegeten. Elk zichzelf respecterend visrestaurant heeft ze op de kaart staan.
  • Kokkels. De bekende schelpen die men veel op het strand ziet. Gevist door Nederlandse vissers maar (nog) niet erg als zee voedsel gewaardeerd in Nederland.
  • Alikruiken. In Zeeland noemt men deze zeeslakjes “krukels”. Ze hechten zich op paalhoofden en stenen. Deze lekkernij krijgt men vaak als voorafje in een restaurant.
  • Mesheften. Ook deze schelpdieren, die in grote hoeveelheden in de Noordzee voorkomen, worden gevist door Nederlanders en bijna allemaal naar Zuid-Europa geëxporteerd.
  • Tapijtschelpen. Dit schelpdiertje is zeer geliefd in het buitenland en nog steeds wat onbekend in ons eigen land. Komt in de Nederlandse wateren niet zo heel veel voor en wordt daarom hoofdzakelijk geïmporteerd.

Voorbeelden van schaaldieren

  • Kreeft. Staat bekend als delicatesse en duur. Het is een indrukwekkend dier om te zien, met een aantal eigenaardigheden en bijzondere werktuigen.
  • Garnalen. Bekend zijn natuurlijk de kleine grijze Hollandse garnaal. Ook populair zijn de grotere Aziatische soorten, beter bekend als gamba’s.
  • Krab. Bekend bij iedereen. Opmerkelijk dier met een rugpantser en de eigenschap om zijwaarts te lopen. De grotere (Noordzee)soorten worden gegeten.

Informeren over leefwijze, omgeving en visserij

In deze special worden de hierboven genoemde schaal- en schelpdieren uitgebreider bekeken. Niet alleen wordt gekeken hoe het dier leeft en waar, maar ook de visserij of kweek wordt toegelicht.
De visserij op mesheften krijgt kans en uitdaging in China

De visserij op mesheften krijgt kans en uitdaging in China

Mesheften, of scheermessen in de volksmond, worden amper gegeten in Nederland. Ze komen in grote hoeveelheden voor in de Noordzee, waar ze worden gevist door Nederlandse vissers. Eigenlijk werden ze b…
Garnalen vissen op een paard in zee; uniek in de wereld!

Garnalen vissen op een paard in zee; uniek in de wereld!

Vis wordt gevangen door moderne viskotters. Toch is er ook een traditionele vorm van vissen, die anders dan met een schip uitgeoefend wordt: de paardenvisserij. Deze manier van vissen vindt plaats lan…

Kokkels, een delicatesse uit Nederland

Aan het strand zie je ze bij duizenden liggen. Lege kokkel schelpen. Alleen denken we er niet vaak aan wat er ooit in heeft gezeten. Het is een delicatesse in Zuid-Europese landen en ongemerkt hebben…
Kreeft: een imposant schaaldier en een delicatesse

Kreeft: een imposant schaaldier en een delicatesse

Kreeft wordt gezien als een delicatesse. Deze lekkernij staat ook bekend als duur en vaak vindt men het een specialiteit die gegeten wordt in restaurants. De kreeft is een imposant dier om te zien en…

Tapijtschelpen: een lekkernij uit zee

Tapijtschelpen zijn minder bekende schelpdieren in Nederland. Net als kokkels, mesheften en andere schelpdieren zijn ze erg geliefd in Zuid-Europa. Kokkels en mesheften komen veel in de Nederlandse wa…
Visserij op St. Jacobsschelpen

Visserij op St. Jacobsschelpen

De Sint-Jacobsschelp is een tweekleppige schelp die in de restaurants de benaming Coquille St. Jacques heeft gekregen. De Nederlandse naam is de grote mantel. De Sint-Jakobsschelp is een geliefde deli…
Gepubliceerd door Explorer op 21-10-2015, laatst gewijzigd op 20-06-2017. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Inleidingsfotohttp://www.restoduo.fr/restaurant/au-fil-de-l-eau/